De afgelopen jaren heb ik in de keuken van de interreligieuze samenwerking binnen Nederland mogen kijken. Deze betrokkenheid begon bij de oprichting van de stichting Geloven in Samenleven (2018-2019), liep via het coördinatorschap (2020-2021) van deze stichting en eindigde bij mijn pensionering per 1 augustus 2021. Een korte toelichting en de presentatie van een essay over interreligieuze samenwerking in Nederland.

Twee pijlers

Jan Post Hospers vroeg me vrij snel na het einde van de stichting Oikos (2018) om mee te denken over de oprichting van een zelfstandige stichting die de lokale samenwerking tussen met name moskeeën en kerken zou ondersteunen. Hij zag twee pijlers. De eerste was het project Geloven in Samenwerken dat hij vanuit zijn werk bij de Protestantse Kerk in Nederland had opgezet. Dit project kende een aantal contactpersonen in Noord- en Oost-Nederland die de samenwerking tussen kerken en moskeeën bevorderden en enkele voorlichters over de rol van de Islam en de verhouding tussen Christendom en Islam. De andere pijler bestond uit het daarmee verwante project Bruggenbouwen, een mede door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gefinancierde training van lokale teams Bruggenbouwen. Ook dit project was in Oost-Nederland ontwikkeld (Enschede) door Jan Post Hospers, maar dan in zijn rol van secretaris van het Overlegorgaan Joden, Christenen en Moslims. Daar het OJCM geen rechtspersoon was trad een andere stichting op als penvoerder.

De stichting Geloven in Samenleven is schatplichtig aan beide pijlers. Ze werk opgericht in mei 2019 als zelfstandige stichting. Het bestuur bestond uit vier mensen, twee moslims en twee christenen, allen zonder last of ruggenspraak. Als secretaris van de stichting schreef ik een meerjarenbeleidsplan, een organisatiehandboek en enkele projectvoorstellen. Per 1 maart 2020 verliet ik het bestuur om aan de slag te gaan als betaald coördinator van de stichting. Per 1 augustus 2021 leg ik deze functie op eigen verzoek neer.

Veelheid van initiatieven

Het was een voorrecht om mijn kennis en ervaring te delen met al die mensen die zich enthousiast inzetten voor allerlei vormen van interreligieuze samenwerking. Naast de mensen rond Geloven in Samenleven en het Overlegorgaan Joden, Christenen en Moslims heb ik ook (opnieuw) kennis mogen maken met Religies voor Vrede, In Vrijheid Verbonden en Nieuw Wij. Ze willen alle de verschillen verbinden, opkomen voor elkaar en een maatschappelijke meerwaarde creëren. Elk op eigen wijze, binnen eigen netwerken en verschillende verhalen.

Lokaal gebeurt het!

Bij wijze van afscheid heb ik mijn impressies vastgelegd in een notitie die ik graag deel. De mensen die landelijk betrokken zijn bij dergelijke verbanden zijn sterk ideaal gedreven en uitzonderlijk loyaal aan het eigen verband. Mijn bewondering en waardering ligt echter vooral bij de mensen die plaatselijk handen en voeten geven aan die idealen, die samen heel praktisch werken aan de lokale maatschappelijke uitdagingen. Daar, in plaatsen als Enschede, Leeuwarden en Gouda, gebeurt het.