Blog
Losse gebeurtenissen krijgen meer betekenis als we deze kunnen verbinden met een groter verhaal. De blog is wat dit betreft een oefenplaats om die verbindingen te zoeken. Ik probeer de actualiteit te verbinden met een groter verhaal, bij voorkeur aan de hand van een boek of artikel dat mij boeit. Ik laat me leiden door de vijf bronnen van betekenis: feiten, kennis, waarden, levensbeschouwingen en gemeenschappen. Ik sta open voor tips wat betreft boeken en thema’s.
De stem van de kerken – Oekraïne (2)
Uitgedaagd door een open brief van Kerk en Vrede heroverweeg ik mijn eerdere notitie over Oekraïne. Kerk en Vrede kiest m.i. een te beperkt perspectief en verliest daardoor andere perspectieven uit het oog. Mijn positie is niet eenvoudiger, al is het maar vanwege de onmogelijke dilemma’s die m.i. onlosmakelijk verbonden zijn met deze oorlog van Rusland tegen Oekraïne.
‘Hoop, lef en trots‘
Het hoofdlijnenakkoord 2024-2028 lijkt een rancuneus karakter te hebben. Tegelijkertijd zijn er wel gronden voor achterliggende onbehagen. Maar de formerende partijen spelen met vuur. Alle reden om te reflecteren op het akkoord. De conclusie: We zullen het in deze situatie moeten hebben van veerkracht, kleine gebaren van goede wil, een eschatologische verwachting en een houding van waakzaamheid, volharding en nuchterheid.
Wegen naar vrede?
De Ahmadiyya Moslim Gemeenschap organiseerde op vrijdag 5 april 2024 een symposium over De weg naar Vrede in Israël en Palestina met na afloop een Iftar maaltijd. Genoeg stof om mijn reflecties rond deze situatie – crisis – voort te zetten. Ik probeer mijn eigen gedachten wat te ordenen.
De verworpenen der aarde
Het geweld van Hamas en Israël houdt me bezig. Ik lees de oproep van een Palestijnse dominee aan de Europese kerken om zich uit te spreken, ik zie de beelden van het massale geweld door Israël, ik lees de verslagen van de terroristische aanval op 7 oktober 2023 en ik lees de verklaringen van Hamas leiders. Ineens herinner ik me het destijds beroemde boek van Frantz Fanon met dat afschuwelijke voorwoord van Sartre. Genoeg om te reflecteren, maar echt rustig werd ik niet …
Israël en Palestina: een ongemakkelijke kwestie
Vanuit de Haagse Gemeenschap van Kerken was ik na de terroristische aanval van Hamas betrokken betrokken bij een vredesgebed bij het Vredespaleis en bezocht ik een informerende conferentie van enkele koepels van islamitische organisaties en gemeenschappen. Voldoende aanleiding om te reflecteren op het voortdurende geweld in het Midden-Oosten. Het lijkt in de woorden van René Girard een Battle to the End.
Vrijheid van meningsuiting
Burgemeester Jan van Zanen staat keer op keer voor lastige afwegingen als het gaat om vrijheid en veiligheid. Maar die afwegingen raken ook aan wat voor de betrokken mensen heilig dan wel heiligschennis is. De gemoederen kunnen dan hoog oplopen. Enkele overwegingen vanuit de Haagse Gemeenschap van Kerken.
Ga mee! Samen getuigen van geloof, hoop en liefde
Een kritische commentaar bij het jaarthema van de Protestantse Kerk in Nederland: Ga mee! Samen getuigen van geloof, hoop en liefde. De lastige kwesties blijven onbenoemd, ‘het samen’ is exclusief kerkelijk en ‘geloof, hoop en liefde’ lijkt bijna een product of dienst die de kerk in de aanbieding heeft.
Hoe aantrekkelijk is de BBB voor de CDA achterban?
De komende verkiezingen inspireerden mij tot een verkenning rond de vraag of mijn ouders – zo ze nog zouden leven – in de verleiding zouden zijn gekomen om op de BBB te stemmen. Dit gedachtenexperiment raakt uiteindelijk aan de vraag waar de volkspartijen hun kiezers hebben verloren.
Wake voor vluchtelingen 2023
Mijn openingswoorden bij de Wake voor Vluchtelingen 2023. Hoe houden we het uit te midden van het geweld aan de buitengrenzen van Europa, de tekortschietende opvang in Nederland en dilemma’s die onlosmakelijk verbonden zijn met het beleid? De wake vond plaats in de Haagse Bethelkapel, 16 juni 2023
Het minste van twee kwaden
Een reflectie op de oorlog in Oekraïne. Een poging om drie verschillende perspectieven op deze oorlog te onderscheiden, mede geïnspireerd door Marc Jansen, Timothy Snyder, René Girard en Reinhold Niebuhr en – zonder expliciete verwijzing door ‘Geloof en geweld. De vrede van God en de oorlogen van mensen’ van de theologen Paul van Dijk, Anton Houtepen en Harry Zeldenrust
Geloof en ongeloof in economische groei
De discussie over economische groei – beter gezegd ‘postgroei’ – wordt door Paul Schenderling cs met verve heropend. Het boek roept bij mij herinneringen op aan de inbreng vanuit de oecumenisch sociale ethiek over economie, neoliberalisme en globalisme.
Slavernijverleden van de Hofstad
De omgang met het slavernijverleden stelt gemeenten, de regering en ook de kerken voor lastige uitdagingen. De een kan daar beter of makkelijker mee omgaan dan de ander. Wat kan Mark Rutte leren van zijn partijgenoot Jan van Zanen?
Hoop in tijden van verdeeldheid
Reinhold Niebuhr was een Amerikaanse theoloog en ethicus. Simon Polinder en Menno Kamminga bezorgden een inspirerende introductie op het leven en het werk van deze invloedrijke denker. Niebuhr behoorde tot het christelijke realisme. Tegelijkertijd was hij ook een kritische exponent van de Social Gospel beweging.
Kerk als veldhospitaal
Ter gelegenheid van het jubileum van de Haagse schuilkerk op 12 november 2022 sprak ik enkele woorden over de maatschappelijke rol van de kerken in de stad. Ik gebruikte de bekende metafoor ‘kerk als veldhospitaal’ voor. De oorspronkelijke tekst is licht bewerkt.
Kosmopolitisme, Oikofobie en Oikofilie
De filosofe Martha Nussbaum verrijkte de wereld met een mooie doordenking van de kosmopolitische traditie. Een mooie aanleiding om te reflecteren op mijn eigen positie tussen de verbondenheid met lokale gemeenschappen enerzijds en de solidariteit met mensen die elders of later leven.
Twintig jaar: Van DE B0SKANT naar DEZINNEN
Toespraak ter gelegenheid van het 20 jarig bestaan van een Haags katholiek netwerk. De foto is gemaakt door Theo Wierema.